10ten

2002 yapımı abbas kiyarüstemi filmidir.
İranlı bir kadının arabasındaki 10 sahne gösterilir.
Kadını,kadının oğlunu,kadinın kız kardeşini,gelini(emin değilim ama akraba olduğu kesin),bir seks işçisini ve otostop çeken yaşlı bir kadını izleriz.
Sahnelerin çoğunda kadın ve kadının oğlunun çatışmalarını görürüz. Kadın,oğlunun babasından boşanmıştır ve başka bir adamla evlenmiştir.
Oğlan bu duruma karşı tepkilidir. Annesini yabancı bir adamla paylaştığını düşündüğü için annesinin yeni eşinden hiç haz etmiyordur. Annesinin kendi babasıyla beraberken mutlu olmadığını belki yaşından ötürü belki de sadece öyle olduğu için kabul etmeyen bir çocuk görürüz. Annesi her şeyi tane tane açıklar;babanlayken ruhum ölü gibiydi der. Çocuk annesinin annesi ve babası evliyken yemek yapmayışından,yapsa da guzel olmayışından dert yanar,annesini başka bir kadınla kıyaslar ve annesi cevaben der ki; "yani evin içinde aynı böyle dışarda giyindiğim gibi giyinsem,yemek yapsam,temizlik yapsam,sinemayla,fotoğraf çekmekle ilgilenmesem mutlu mu olacaktık? Hayır,ben o zaman mutlu değildim,yaşamıyordum adeta."
Kadın bir seks işçisini arabasına alır. Başrol oyuncumuz sahnenin yarısında,belki de daha fazlasında iletişim kurmaya çalışır ancak diğer kadın tamamen tepkisel cevaplar verir. Sebebi başrol oyuncusu olmayan kadının sarhoş olmasına bağlayamayacağımız kadar derindir.
Kadın ayrılık acısı yaşayan kız kardeşini arabasına alır. Kızkardeş türbeye gitmektedir. Ne zamandan beri neden yeniden inandığını sorar ve malumun ilamı olan cevap gelir..
Boşluktayken ve muhtaçken inanma ihtiyacımızin arttığını görürüz bu sahnede.
Gelin olduğunu tahmin ettiğim diğer kadın(bu da kız kardeş olabilir) ise kadına oğluna karşı çok anlayışlı davrandığını ancak beceremedi minvalinde şeyler söyler. Anne kendini suçlu hissetmektedir. Kendi annesi de çalışan bir anne imiş vakti zamanında ve kendinin yaşadıklarını oğluna yaşattığını düşünmektedir.
Otostopçu yaşlı teyze babaannemi hatırlattı,kadını zorla türbeye sokmaya uğraşıyor:)


Filmi izlerken çok rahatsız oldum. Yarattığı küçük dünyada kendi halinde yaşamaya uğraşan kadın birçok olumsuzlukla karşılaşıyor ve yine rahat yok ona. Kadının sıkışmışlığını iliklerime kadar hissettim,bir arabanın içindeki kadını 2 kamerayla bir saati aşkın süre izliyoruz. Bu kadın 2002 senesinde arabası olan,eşinden boşanabilmiş,kamusal alanda var olabilen bir kadın. Belli ki sosyoekonomik ve sosyokültürel olarak alt tabakadan gelmiyor ama yine de varolması çok güç. Eski kocasından boşanmak için yalan söylemek zorunda kalan bir kadın,çünkü yasalar böyle..
Film bittiğinde rahatsızlığım geçmedi,üstüne üstlük birkaç gün sonra hepimizin okuduğuna emin olduğum haberi okudum ve kasvetle doldum.
Film,çocuğunun anneanneme gidelim demesi ve annesinin "peki"demesiyle bitiyor.
Bu peki ne öfkeli bir peki ne de sitemkar bir peki.
Kabullenişi içimizde hissettiren ancak bir o kadar da çocuğunun ileride onu anlayacağını umut ettiren bir peki.
Peki...