başparmak belirtisi.
diğer parmaklarla da bakılabilir fakat en geniş ve iyi görülebilen başparmak olduğu için literatürde onunla adlandırılır. aslında klinikte en sık index parmak kullanılıyor nedense... dehydration, shock, peripheral vasoconstriction, arterial thrombosis veyâ atherosclerosis gibi durumlarda ekstremiteye giden kan dolaşımı yetersiz kaldığında, hypoperfusion varlığında başparmağın uç kısmındaki pembemsi bölgeye (capillary bed'in en rahat değerlendirilebildiği bölge) basılıp (blanching) kaldırılınca rengin beyazdan tekrar pembeye dönme süresinin (crt) (capillary refill time) yaklaşık 2 sâniyeden daha uzun sürmesidir. en önemli göstergesi şok/hipoperfüzyon. normali 1-2 sâniyedir. 1 sâniyenin altına düşmesi de hyperdynamic state göstergesidir diğer şok tiplerinden (hypovolemic shock gibi) farklı olarak distributive shock da düşündürebilir... âcil bir durumda diğer bulguları da destekleyen hastada şok varlığını anlayabilmenin en kolay ve hızlı yollarından biridir. vital sign'dır. hastanın klinik seyri sırasındaki değişimi mortality göstergesi olarak kullanılabilir. yenidoğan'da parmaktan değil, sternum üstünden bakılması daha doğru sonuç verir. sternum'da geridolumun 3-4 sâniyeden uzun sürmesi anormaldir. nihâyetinde basit ama klinikte oldukça önemli bir muayenedir...
parmağa basılma süresi, basıncı artarsa süre uzar. önerilen, yaklaşık 5 sâniye ve nisbî orta şiddette bastırılması. soğuk havada da süre uzar. ideal sıcaklık 20-25 °c'dir.
bir de kapiller dolum zamânının kan basıncıyla doğrudan bir ilişkisi yoktur hipertansif hastada crt prolongation olabilir. distributif şok olan hastada hipotansiyon olsa da crt normal ve kısa olabilir.
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?